Hydrovac behandelen tegen roest

[Nico Injection]

Het luchtdeel van de Hydrovac van mijn 404 van 1967 is zowel in- als uitwendig roestig. Kennelijk zijn die delen (trommel en zuiger) elektrolytisch van een laagje cadmium voorzien maar dat laagje is er nu na bijna 50 jaar gedeeltelijk vanaf want op sommige plaatsen zit rode ijzerroest. Ik heb nog een paar andere Hydrovacs liggen; in één daarvan was de roest zover gevorderd dat de zuiger kennelijk stroef liep waardoor de membraan gescheurd is. Lijkt me dus een goed moment om iets tegen de roestvorming te doen.

Theoretisch komt er in het luchtdeel geen remvloeistof. Zodra ik de Hydrovac gereviseerd heb, zou dat het geval moeten zijn. De praktijk is dat er na verloop van tijd toch wat remvloeistof in het luchtdeel komt. Veel oppervlaktebehandelingen kunnen daar niet tegen. Ik vond (nog) geen bedrijf dat een laagje cadmium kan aanbrengen; wellicht is dat door milieuwetgeving niet meer toegestaan. Zink is niet geschikt omdat zinkcorrosie erg opzwelt waardoor dezelfde problemen ontstaan als in de defecte Hydrovac die ik net noemde.
Vernikkelen is niet voldoende; in het nikkel komen poriën waardoor het staal onder het nikkel weer gaat roesten. Vernikkelen + verchromen zou wellicht kunnen.
Een alternatief zou wellicht een speciale lak zijn. Ik vond VHT Caliper paint dat niet alleen bestand is tegen remvloeistof maar ook tegen hoge temperaturen (het wordt speciaal aanbevolen voor remklauwen). Dit product mag niet aan particulieren verkocht worden omdat het alleen in daartoe ingerichte ruimten verwerkt mag worden. Ik weet ook niet hoe groot de laagdikte wordt en of daar voldoende ruimte voor is.
Wie heeft een goed idee voor het tegen corrosie behandelen van het stalen luchtdeel van de Hydrovac?

[Frank.04]

Je schrijft dat verzinken geen optie is, maar dat wordt toch vaak gedaan voor remonderdelen, ook als het hier passingen betreft.

Kun je nog eens duidelijk maken waarom passiveren een slecht plan is?

[Nico Injection]

Van het remsysteem van mijn 404 uit 1967 waren volgens mij alleen de stalen remleidingen verzinkt. Enkele daarvan waren vrijwel doorgeroest. Een wonder dat die nooit gebroken zijn. Ik heb nu leidingen van cunifer klaar liggen.

Behalve de Hydrovac die in mijn 404 aanwezig was, heb ik nog twee gedemonteerde exemplaren. Eén daarvan heeft een 'wite' metaalkleur; de andere twee een geelachtige kleur. Ik heb geen chemisch laboratorium, maar ik vermoed dat die met de 'witte' kleur verzinkt was. Die is zover verroest dat die niet bruikbaar meer is.
Het beste exemplaar dat ik heb, heeft ongeveer 20 jaar 'op de plank' gelegen. Het gebruik, waardoor kennelijk een atmosfeer van remvloeistof in het luchtdeel aanwezig is, heeft het exemplaar dat ik nog in gebruik had, flink aangetast. Welbeschouwd is deze ook niet langer bruikbaar. Ik kan hem laten stralen maar dan keert de roest nog sneller terug dan ooit tevoren.

Bij mijn weten is alleen thermisch aangebracht zink duurzaam; elektrolytisch aangebracht zink en scoperen zijn poreus en bieden daardoor alleen een 'offer-anode'. De kokers van de 404 werden elektrolytisch verzinkt; onbehandeld roestten die in het Nederlandse klimaat in hoogstens zes jaar door. Gegalvaniseerde bouten en moeren roesten altijd vast, tenzij je ze monteert met wat montagevet.
Remvloeistof veroorzaakt een zeer agressief milieu waardoor roestprocessen nog sneller gaan.

Ik vermoed dus dat Peugeot is overgestapt op elektrolyseren met cadmium omdat het verzinken (ik weet niet of die laag thermisch was aangebracht, elektrolytisch of door middel van scoperen) niet tot voldoende levensduur leidde.
Het exemplaar dat 'op de plank' ligt, is ongeveer 30 jaar in gebruik geweest. Dat is onder normale omstandigheden een voldoende lange levensduur. Het primaire doel van autofabrieken is niet om liefhebbers tegemoet te komen die een halve eeuw of langer met een auto doorrijden. Ik denk dat roestvast staal een betere oplossing geweest zou zijn. Helaas kan ik dat zelf niet vormen zodat ik naar een methode zoek om de Hydrovac (uiteraard neem ik het minst gecorrodeerde exemplaar) van een duurzame coating te voorzien.

Over passiveren vond ik op vecom: Deze uiterst dunne en kwetsbare passieve laag (gamma ijzeroxide) kan het staal tijdelijk beschermen en bevat niet de eigenschap van autopassivatie, zoals chroom in roestvast staal. Wel vormt de chemische passivatie een goede ondergrond voor zogenoemde conversiesystemen zoals chromateer en fosfateerprocessen.
Passiveren is dus alleen geschikt als onderlaag, dus wel bruikbaar met bijvoorbeeld een afwerklaag van VHT Calliper Paint.

[Frank.04]

Dank voor je uitgebreide toelichting.

Voor een deel onderschrijf ik je verhaal, maar ik heb hier en daar ook wat andere gedachten.

Ik laat veel onderdelen thermisch verzinken, wat volgens mij hetzelfde is als passiveren.

Mijn ervaringen hiermee zijn erg goed, nooit meer vastgeroeste bouten bijvoorbeeld.

De kleur is enigszins te kiezen, en is meestal zwart, wit of geel.

Bij het bedrijf waar ik het laat doen liggen veel industriële onderdelen die de indruk wekken voor het leven beschermd te moeten worden. Dat geeft de burger moed!

In jouw geval zou ik het gele exemplaar gewoon gaan gebruiken en desnoods na een aantal jaren eens openmaken om de status te bekijken.

Ik ben het eens met jouw stelling dat je van een automobiel fabrikant niet kunt verwachten dat hun producten een halve eeuw goed blijven werken, het is een mirakel dat het zo vaak goed gaat.

Succes met je beslissing!

[Nico Injection]

Dank voor je reactie, Frank!
Zoals uit het verhaal op Vecom waar ik naar linkte, blijkt, bestaat passiveren uit het op gecontroleerde wijze oxideren van het ijzer (dat het grootste bestanddeel uitmaakt van staal). Het dunne laagje ijzeroxide biedt tijdelijke bescherming tegen roest.
Zoals de naam al zegt wordt bij verzinken een dun laagje zink aangebracht op staal. De schroefbouten en moeren die je in de bouwmarkt koopt, zijn meestal 'glansverzinkt'. Spaanplaatschroeven zijn soms geel, soms wit. Ik weet niet of de gele spaanplaatschroeven verzinkt zijn of voorzien van een laagje cadmium of nog iets anders.

In het algemeen is verzinken een goede methode om de levensduur van stalen onderdelen te verlengen. Daarbij is thermisch verzinken de beste methode; je verkrijgt dan een gesloten laag zink waardoor geen water of zuurstof bij het staal kunnen komen. Dun materiaal (bijvoorbeeld carrosseriedelen) worden niet thermisch verzinkt omdat ze dan krom zouden trekken en niet meer bruikbaar zijn. Ook bij scoperen wordt het staal heet maar minder dan bij thermisch verzinken. Voor carrosseriedelen is elektrolytisch verzinken de enige bruikbare methode. Stalen velgen kunnen wel gescopeerd worden; wellicht kunnen die zelfs thermisch verzinkt worden.

Remolie is erg agressief spul, vooral als het wat ouder is en water heeft opgenomen (remolie is erg hygroscopisch, vooral de oude soorten DOT3 en DOT4). In de luchttrommels van de Hydrovacs die ik heb liggen, is de gele oppervlaktelaag (waarvan ik veronderstel dat het cadmium is) flink aangetast, vooral de kant het dichtst bij het hydraulische deel. Van één Hydrovac zijn vrijwel het gehele inwendige oppervlak van de trommel en de binnen- en buitenkant van de zuiger zwaar verroest; van deze Hydrovac is de membraan gescheurd (op de meest kwetsbare plaats naast de bevestigingsring, waar roestvorming van de stalen delen al snel tot vastklemmen leidt).
Van het exemplaar dat tot voor kort zijn werk deed in mijn 404 zijn de stalen delen inwendig gedeeltelijk verroest (roodbruin, dus ijzerroest); de gele beschermingslaag is gedeeltelijk verdwenen. De buitenzijde ziet er mooier uit dan de binnenzijde. Je zou er zo mee door de APK komen, maar als je weet hoe die Hydrovac er van binnen uitziet, ga je niet met een gerust hart rijden.

Ik heb één exemplaar liggen met geringe roestvorming. Als het niet anders zou kunnen, gebruik ik die (na wegschuren van de roest; het schuursel is dan chemisch afval); deze Hydrovac zal nog wel een aantal jaren kunnen functioneren.
Maar als je de boel toch uit elkaar hebt liggen, is dat een moment dat je gaat nadenken over een duurzamere oplossing. Mijn ervaring is dat de essentiële rubberen delen van een Hydrovac ongeveer 20 jaar meegaan; dan is weer een revisie noodzakelijk. Zou dus mooi zijn als ik de roest in de stalen delen 20 jaar kan tegenhouden.

EDIT: ik lees zojuist dat ook zink gepassiveerd kan worden en vandaar wellicht de verwarring met het passiveren van staal. De levensduur van gepassiveerd zink in een omgeving van remvloeistof is me nog niet bekend.

[Frank.04]

Tjonge, je hebt je wel in de materie verdiept, respect!

Inderdaad interessant om te weten hoe thermisch verzinkt staal zich houdt in een agressieve omgeving, dan wel wat de alternatieven zijn.

Ik hou me aanbevolen voor onderbouwde meningen hieromtrent.