Inleiding
Met iconen en illustere voorgangers als de 2CV bestel (AK) en later de Acadiane had Citroën altijd al een belangrijke reputatie en aanzienlijk marktaandeel in het segment van de kleine, lichte bestelauto’s (petite utilitaires). De opvolging kwam in 1984 in de vorm van de Citroën C15. Op basis van de, enkele jaren daarvoor verschenen Visa, voldeed de C15 aan dezelfde specifieke eigenschappen die de beide voorgangers tot een suces hadden gemaakt. Allereerst de typerende box-vorm van de laadbak, maar ook karaktereigenshappen als gunstig verbruik, comfortabele vering en rijgedrag, scherpe aanschaftarieven. Niet te vergeten de grote bedrijfszekerheid door de eenvoudige techniek en mede daardoor aangename exploitatiekosten. Allemaal zaken die de (startende) ondernemer naar waarde weet te schatten.
Anderzijds was de roestbestendigheid van de C15 niet de sterkste kant, met name in ons vochtige en ‘s winters vaak rijkelijk bepekelde kikkerlandje. In het warmere Frankrijk ging het heel wat beter met de houdbaarheid van de C15, met als gevolg dat deze daar dan ook nog steeds het dagelijkse straatbeeld frequent verrijkt.
In Nederland is de C15 al niet meer een verschijning die je pad dagelijks kruist.
In de vorm van allereerst de Berlingo I en II en later eveneens de Nemo heeft Citroën nog steeds belangrijke pilaren in dit segment in het leveringsprogramma.
Het bedrijfswagen palet van Citroën is altijd zeer uitgebreid en afgewogen geweest al worden er sinds eind jaren ’60 geen echte vrachtauto’s meer geproduceerd.
Motorisering en uitrusting
Bij de aandrijving van de C15 was er keuze uit een benzine en een dieselvariant.
Het benzinemotortje was een 1.124ccm, bij de zelf ontbranders was er sprake van het XUD7 blok van 1.769ccm. Deze motor werd in Januari 2001 vervangen voor de modernere DW8 met 1.868 kubieke cc, dit vanwege emissie eisen.
Uiteraard is de C15 altijd een eenvoudige min of meer spartaans uitegrust bedrijfsvoertuig. Rijgedrag, vering en stoelen zorgden er niettemin voor dat het een uitermate comfortabel vervoermiddel was en is.
Vigo; thuishaven van de C15
Het zal menigeen verwonderen dat de volledige productie van de C15 in het Spaanse Vigo plaats heeft gevonden. Om precies te zijn 1.181.471 stuks zijn er in de periode tussen maart 1984 en December 2005 de fabriekshallen uit gereden. U leest het goed; maar liefst 21 jaar lang is het goedmoedige afleverdoosje van Citroën in productie geweest, waarin 1989 het topjaar was, in dat jaar werden er 111.502 stuks aan de man gebracht. Uiteindelijk bleven 38% van het totaal aantal geproduceerde C15’s binnen de Spaanse landsgrenzen. Toch was Frankrijk de belangrijkste afzetmarkt. Ook in Groot Brittanië, België, Polen en Chili was de C15 zeer succesvol.
In het weekend van 10- en 11 December 2005 viel definitief het doek voor de C15 en ook hier valt nog wat leuks over te vertellen. De laatste drie C15’s kregen een eervolle bestemming;
Allereerst werd er een exemplaar geschonken aan het stadsbestuur van Vigo, uiteraard werd er een exemplaar weggezet in de fabrieksverzameling Conservatoire Citroën in Aulnay [helaas niet toegankelijk voor publiek, Citroën heeft een groot hiaat als het gaat om toegankelijke musea], en tenslotte werd er 1 verloot onder het fabriekspersoneel van de productie locatie Vigo. Het betrof overigens de uitvoering voor personenvervoer de ‘Familiar’.
Verschillende varianten
De C15 kende in zijn uitvoeringen een aantal varianten. Verreweg het merendeel was de gewonde bestel, al dan niet met zijruitjes, wat overigens exportmarkt afhankelijk was. Minder bekend is de cabine plateau uitvering die als basis diende voor diverse specifieke opbouwmogelijkheden. De koelopbouw en de kieper liggen hierbij als eerste voor de hand.
Cabine plateau en opbouwmogelijkheden;
Tijdens een gedeelte van de productietermijn van de C15 was er ook optioneel een ‘longue’ laadruimte mogelijk, waarbij de extra laadruimte achter de achteras werd geplaatst en die in wielbasis niet of nauwelijks afweek. Deze uitvoering werd in Nederland erg weinig verkocht. Ook verscheen er een C15 met achterbank, gestoeld op de 2CV bestel en Acadiane die ook in een personenuitvering leverbaar waren. Heden ten dagen worden dit soort “eigenlijk bestel-auto’s” ook aangeboden door de Duitse merken, zoals de Ford Turnier, de Volkswagen Caddy en de Opel Combo. Van origine waren dit echter specifiek Franse concepten zoals Citroën en ook Renault met de R5 Express die aanboden.
Op basis hiervan waren er ook diverse mogelijkheden tot ombouw voor rolstoel- en invalide vervoer, compleet met niveau regeling en andere specifieke aanpassingen.
C15 longue;
Andere keuze mogelijkheden bestond uit de achterdeur van de C15. Er was keuze uit dubbele kleine achterdeurtjes, voorzien van een bovenklep voor lange uitstekden delen, en een grote openzwaaiende achterportier
Speciale uitvoeringen
Het Franse bedrijf Tissier, bekend van de verlengde DS-sen, (later CX-en en XM’s) en voorzien van dubbele achterassen, is ook met de C15 aan de slag gegaan. Dit resulteerde in een C15, waabij je bij het aanblik even in de ogen moest wrijven.
Optisch getuigde het niet hoogdravende schoonheid maar het was een mogelijkheid om het beperkte laadvermogen van de C15 te verhogen. Mede door de hoge prijsstelling is de dubbelassige C15 altijd een vrij zeldzame verschijning gebleven. Toch een paar foto’s hoe dit eruitziet.
Uiteraard mag ook de Dangel uitvoering niet onvermeld blijven. Dangel is een Frans bedrijf dat integraal aangedreven auto’s maakt op basis van bestaande Franse automodellen van Citroën en Peugeot . De Dangel C15 verscheen in 1991 en was verkrijgbaar tot het einde van de productie periode van de C15 in 2005. De verkoop en distributie van de Dangel C15 geschiedde geheel via het bedrijf Dangel zelf.
De C15 Pick-up werd weinig verkocht maar was voor gemeenten en hoveniers alsmede voor sommige aannemers een geschikt alternatief. Daarnaast diende deze als basis voor sommige camperopbouw aanbieders.
Pick-up;
Camperopbouw;
…….13 ambachten………..
Die 12 ongelukken uit het spreekwoord laten we maar even weg, de C15 was door zijn beperkte laadvermogen van 850kg tot 945kg afhankelijk van de uitvoering niet geschikt voor elke toepassing. Toch waren er veel toepassingen waarvoor de C15 uitermate goed geschikt voor was. Het voordehand liggende Franse bakkertje (boulanger) die zijn baguettes rondbrengt met de C15, je ziet het meteen voor je.
Maar denk ook eens aan de (wijn)boertjes die nu gebruik maken van een C15, de 2CV, 4CV of R4 deed het toch ook??? Dus waarom de C15 niet.
In Frankrijk maakten ook het landmeterswezen, nutsbedrijven als EDF/GDF en andere overheidsdiensten gebruik van de C15.
Timmermannetjes, schilders je kunt het zo gek niet bedenken of de C15 was een betaalbaar en betrouwbaar gereedschap, die er voor zorgde dat een goede boterham verdiend kon worden terwijl de kosten te overzien waren.
Dichterbij denk ik meteen aan het dorp Maarssen waar ik van 1990 tot 2000 woonachtig was. De plaatselijke apotheek Vechtevoort reed jarenlang de medicijnen rond in de dorpskernen en het buitengebied met gebruikmaking van een C15, ook de plaatselijke loodgieter aldaar ken ik niet anders dan met een karakteristieke rode C15. In mijn geboortedorp Loosdrecht was echte bakker Jacques Maas niet denkbaar zonder zijn C15 die menig bestelling hiermee rondbracht, het poppetje van het Echte Bakker-logo breed uit gemeten op de zijflanken van de o zo dappere C15.
In 1 op 43;
De vaste lezers van deze rubriek valt direct op dat de C15 is gefotografeerd in een nieuwe setting. Recentelijk kocht ik een kleine diorama die een uitsnede weergeeft van een landelijke bergweggetje, compleet met kleine witte hectometerplaatjes, een stukje gemetseld muur, en 1 dimensionale naaldbomen en bergtoppen op de achtergrond. Kleine tafereeltjs die altijd leuk zijn om de entourage rondom een schaalmodel op te leuken. De komende tijd zullen er meer modellen de revue gaan passeren die met dezelfde achtergrond gefotografeerd zijn. Daarnaast zitten er nog 2 diorama’s in deze serie waardoor de mogelijkheid bestaat dat die ook deel uit zullen gaan maken van de verzameling op een later moment.
De witte C15 is een model van Universal Hobbies en stamt uit de serie passion Citroën. Het modelletje is nog goed verkrijgbaar op modelauto ruilbeurzen en bij bedrijven als Journaux.fr en modelcarworld.de, bij dit laatste bedrijf was het modelletje recentelijk in een aanbieding voor Euro 8,- er zit dan echter geen fascicule bijgesloten zoals in de kiosken-series in het begin van de cyclus van een schaalmodel verschijning wel gebruikelijk is.
Zaken als de langere spiegels, de dikke stootrubbers rondom en de grille zijn goed weergegeven bij dit model. De juiste ronding van de achterzijde zoals hier bij de C15, is voor modelmakers niet makkelijk. Bij dit model heeft UH uitstekend werk verricht. Ogenschijnlijk een detail maar absoluut het vermelden waard.
Tot nu toe heb ik mij met de korte essay’s over modelauto’s en achterliggende informatie niet veel bezig gehouden met zulke recente auto’s en veel meer aandacht besteed aan juist de oudjes uit de jaren ‘50, ‘60, ‘70 en’ 80.
Toch was het erg leuk om deze keer eens te verdiepen in een veel modernere auto zoals de C15, die ook weer zijn eigen verhaal met zich mee brengt en toch ook voor veel mensen goede [of minder goede] herinneringen oproept. Bewust heb ik de Visa waar deze C15 een afgeleide van is niet in detail uitgediept omdat ook deze binnenkort uitvoerig aan bod gaat komen.
Voor nu groeten en happy collecting,
Arie-Jan
)
.
